Lojban vs Esperanto: Difference between revisions

From Lojban
Jump to navigation Jump to search
mNo edit summary
 
Line 1: Line 1:
#REDIRECT [[Robin's Palm Writings nicte cadzu 6 pi 5 pi'e 1 mo'o]]
<center>LAST MODIFIED 2010.03.10</center>
 
===== ORIGIN & HISTORY =====
 
{| style="border-spacing:0;"
| style="background-color:#38761d;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Esperanto'''</center>
| style="background-color:#e69138;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Lojban'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"|
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>descended from '''Loglan'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>based on '''European Languages'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>based on '''predicate logic'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>published in''' 1887 CE'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>published in''' 1987 CE'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>designed by''' Lazar Ludwik Zamenhof'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>designed by''' Logical Language Group'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"|
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>baselined in '''1997 CE'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>1st '''world congress''' in '''1905 CE'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"|
 
|}
===== PHONOLOGY & ORTHOGRAPHY =====
 
{| style="border-spacing:0;"
| style="background-color:#38761d;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Esperanto'''</center>
| style="background-color:#e69138;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Lojban'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''a'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''a'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''e'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''e'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''i'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''i'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''o'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''o'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''u'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''u'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"|
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''y'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''j'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''( i- / -i )'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''ŭ'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''( u- / -u )'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''f | v'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''f | v'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''p | b'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''p | b'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''s | z'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''s | z'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''ŝ | ĵ'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''c | j'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''t | d'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''t | d'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''ĉ | ĝ'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''( tc | dj )'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''c |&nbsp;&nbsp;'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''( ts | dz )'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''k | g'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''k | g'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''ĥ'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''x'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''h'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''''''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''m'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''m'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''l'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''l'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''r'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''r'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''n'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''n'''</center>
 
|}
 
{| style="border-spacing:0;"
| style="background-color:#38761d;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Esperanto'''</center>
| style="background-color:#e69138;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''Lojban'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kt'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kt'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kk'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kyk'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kd'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''kyd'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''gt'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''gyt'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''gd'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''gd'''</center>
 
|-
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''dd'''</center>
| style="background-color:#ffffff;border:0.75pt solid #000000;padding:1.32mm;"| <center>'''dyd'''</center>
 
|}
===== PARTS OF SPEECH =====
person'''-o'''
 
'''lo''' prenu
 
 
person'''-o-j'''
 
'''loi''' prenu
 
 
'''la''' person'''-o'''
 
'''le''' prenu
 
 
'''la''' person'''-o-j'''
 
'''lei''' prenu
 
 
'''la''' boneg'''-a''' person'''-o'''
 
'''le''' banli prenu
 
 
'''la''' person'''-o''' boneg'''-a'''
 
'''le''' prenu '''co''' banli
 
 
'''la''' boneg'''-a-j''' person'''-o-j'''
 
'''lei''' banli prenu
 
 
'''A''' '''estas''' person'''-o'''
 
'''A''' '''me''' '''lo''' prenu
 
 
'''A''' '''est-as person-a'''
 
'''A prenu'''
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
reciprok'
 
simxu
 
 
reciprok'''-e''' am'''-as'''
 
simxu prami
 
 
am'''-as''' reciprok'''-e'''
 
prami '''co''' simxu
 
 
'''la''' reciprok'''-a-j''' am'''-ant-o-j'''
 
'''lei''' '''ca''' simxu prami
 
 
am'''-ant-o'''
 
'''lo ca''' prami
 
 
am'''-ul-o'''
 
'''lo''' prami
 
 
am'''-o''' = am'''-ec-o'''
 
'''lo ka''' prami
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
'''Ekzempl-e''', ... .
 
'''mu'a''' ...
 
 
'''Miaopini-e''', ... .
 
'''pe'i''' ...
 
 
'''Vintr-e''' '''mult-a-n''' '''negx-o-n''' '''ni''' havas '''cxi tie'''.
 
'''sei''' '''dunra''' '''vi''' '''mi'a''' '''mutce''' '''snime'''
 
 
'''Kiel''' '''vi''' '''opinias''' '''pri gxin'''?
 
'''do''' '''jinvi''' '''ma''' '''ra'''
 
 
===== VOICE =====
sci'
 
djuno
 
 
'''A''' scias '''E-n'''
 
'''A''' djuno '''E'''
 
 
'''X''' sci'''-ig'''-as '''A-n''' al '''E'''
 
'''gau''' '''X A''' djuno '''E'''
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
rul'
 
gunro
 
 
est-i rul'''-it-a''' '''de''' '''X'''
 
gunro '''gau''' '''X'''
 
 
ruli '''E-n X'''
 
gunro '''gau''' '''X'''
 
 
rul'''-igx-i'''
 
gunro
 
 
===== TENSE & ASPECT =====
mangx'
 
citka
 
 
'''nun''' mangx-'''as'''
 
'''ca''' citka
 
 
'''nun''' est-'''as''' mangx-'''ant'''-a
 
'''ca ca'o''' citka
 
 
mangx-'''os'''
 
'''ba''' citka
 
 
'''post''' '''gxi''' mangx-'''os'''
 
'''ba''' '''ra''' '''ba''' citka
 
 
mangx-'''os post gxi'''
 
'''ba '''citka '''ba''' '''ra'''
 
 
mangx-'''os antaux gxi'''
 
'''ba '''citka '''pu''' '''ra'''
 
 
'''tuj''' mangx-'''os'''
 
'''ba''' '''zi''' citka
 
 
'''baldaux''' mangx-'''os'''
 
'''ba''' '''za''' citka
 
 
'''dum iom tempo''' mangx-'''os'''
 
'''ba''' '''ze'a''' citka
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
komencigx'
 
cfari
 
 
komencigx-'''is'''
 
'''pu''' cfari
 
 
'''jam''' komencigx-'''is'''
 
'''pu ba'o''' cfari
 
 
est-'''is jam''' komencigx-'''int'''-a
 
'''pu ba'o''' cfari
 
 
'''ek'''-komencigx-'''is'''
 
'''pu co'a''' cfari
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
am'
 
prami
 
 
est-'''is''' am-'''at'''-a
 
'''pu se''' prami
 
 
est-'''is''' am-'''it'''-a
 
'''pu pu se''' prami
 
 
est-'''is''' am-'''int'''-a
 
'''pu ba'o''' prami
 
 
est-'''as''' am-'''int'''-a
 
'''ca ba'o''' prami
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
'''post''' hodiaux
 
'''ba''' lo cabdei
 
 
'''en''' dimancxo
 
'''ca''' lo nondei
 
 
la '''ven-ont-a''' dimancxo
 
le '''ba''' nondei
 
 
vojagx-'''os'''
 
'''ba''' litru
 
 
'''post''' hodiaux '''en''' la '''ven-ont-a''' dimancxo vojagx-'''os'''
 
'''ba''' lo cabdei '''ca''' le ba nondei '''(ba)''' litru
 
 
===== NUMBERS =====
'''kvincent okdek tri'''
 
'''mu bi ci'''
 
 
tio '''est-as long-a''' '''sepdek''' '''kvin''' '''metr-o-j-n'''
 
ti '''mitre''' '''li''' '''zemu'''
 
 
tio '''pez-as''' '''sepmil kvincent sepdek kvin''' '''gram-o-j-n'''
 
ti '''bunda''' '''li''' '''zemuzemu'''
 
 
'''kvarcent plus kvindek unu egalas kvarcent kvindek unu'''
 
'''li vonono su'i mupa du''' '''li vomupa'''
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
'''unu-a'''
 
'''pa moi'''
 
 
'''kvin-a'''
 
'''mu moi'''
 
 
'''kvin-op-a'''
 
'''mu mei'''
 
 
'''kvin-e'''
 
'''mu mai'''
 
 
'''kvin-foj-e'''
 
'''mu roi'''
 
 
'''neniam''' ('''nul-foj-e''')
 
'''no roi'''
 
 
'''kvar-on-o''' '''de''' X
 
'''fi'u vo''' X
 
 
'''cxiu-j''' X'''-j'''
 
'''ro''' X
 
 
'''tut-a''' X
 
'''piro''' X
 
 
'''du-on-o''' '''de''' X
 
'''pimu''' X
 
 
X '''estas''' '''du-on-e''' '''malplena'''
 
X '''pimu''' '''si'e''' '''kunti'''
 
 
'''Cxiu-j '''X'''-j prenas po du pomo-j-n.'''
 
'''ro '''X''' cpacu re plise'''
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
kiom
 
xo
 
 
kiom-obl-e?
 
xo roi
 
 
kiom da tio?
 
xo ti
 
 
iom-et-e
 
so'u
 
 
iom-eg-e
 
so'i
 
 
===== TIME & DATE =====
'''la''' '''ses'''-'''an''' de '''auxgusto''' '''mil nauxcent kvardek kvin'''
 
de'i '''li''' '''pasovomu''' pi'e '''bi''' pi'e '''xa'''
 
 
auxgusto
 
bi / lo bivmasti ( bi + masti )
 
 
je '''la''' '''oka horo''' kaj '''dekkvin minutoj''' '''matene'''
 
ti'u '''li''' '''bi''' pi'e '''pamu''' noi '''cerni'''
 
 
===== ABSTRACTION =====
far-'''ad'''-'''o''' de A far-'''i''' X-n
 
'''lo''' '''nu''' A gasnu X
 
 
'''ke''' A far-'''i''' X-n
 
'''lo''' '''nu''' A gasnu X
 
 
'''ke''' A far-'''i''' X-n '''antaux ol''' B far-'''i''' Y-n
 
'''lo''' '''nu''' A gasnu X '''pu''' '''lo''' '''nu''' B gasnu Y
 
 
A far-'''as''' X-n '''antaux ol''' B far-'''us/os''' Y-n
 
A '''ca''' gasnu X '''pu''' '''lo''' '''nu''' B '''(ba)''' gasnu Y
 
 
===== PREPOSITIONS / CONNECTIVES =====
'''de''' X
 
'''pe''' X
 
 
'''de '''X
 
'''to'o''' X
 
 
'''al''' X
 
'''fa'a''' X
 
 
'''per''' X
 
'''gau''' X
 
 
'''per''' X
 
'''ta'i''' X
 
 
'''dank’ al''' X
 
'''va'u''' X
 
 
'''proksime al''' X
 
'''vi''' X
 
 
'''rilate al''' X
 
'''ra'a''' X
 
 
'''kompare kun''' X
 
'''pa'a''' X
 
 
'''kontraste kun''' X
 
'''tepa'a''' X
 
 
'''kune kun''' X
 
'''jo'u''' X
 
 
esti '''je''' kvar jaroj pli agxa
 
zmadu '''fi''' vo nanca
 
 
gxojas '''je''' '''tio'''
 
gleki '''ti'''
 
 
ridas '''je tio'''
 
cmila '''ti'''
 
 
sendas '''tio-n al gxi'''
 
benji '''ti ra'''
 
 
'''al gxi''' sendas '''tio-n'''
 
'''fa'a ra''' benji '''ti'''
 
 
'''el sub''' la lito
 
'''to'o ni'a''' lo ckana
 
 
veturi '''ekster''' la urbon
 
selma'e '''ze'o''' lo tcadu
 
 
'''pli''' blanka '''ol''' negxo
 
blabi '''semau''' lo snime
 
 
'''malpli''' blanka '''ol''' negxo
 
blabi '''mau''' lo snime
 
 
'''plej''' blanka '''el''' ili
 
blabi '''verai''' lo snime
 
 
===== DERIVATION =====
turn' + flugil' + aviadil' = turnflugilaviadil' (helikopter')
 
carna + nalci + vinji = carna'ivinji
 
 
===== CONJUNCTIONS =====
Mi vidis '''kaj''' lin '''kaj''' lian amikon.
 
mi pu viska ra '''e''' lo ra pendo
 
 
Estis hele '''sed ne''' agrable.
 
pu solva'o '''jenai''' pluka
 
 
Estis '''ne''' hele '''sed''' agrable.
 
pu solva'o '''naje''' pluka
 
 
Estis '''nek''' hele '''nek''' agrable.
 
pu solva'o '''najenai''' pluka
 
 
'''cxu''' pro kaprico, '''cxu''' pro natura lingvo-evoluo
 
fau lo nu cunso '''jonai''' rarna ke bangu farvi
 
 
===== INTERJECTIONS =====
'''Adi-aux!'''
 
'''co'o'''
 
 
'''Ahem!'''
 
'''ju'i'''
 
 
'''Trafit-e!'''
 
'''u'a'''
 
 
'''Ahx!'''
 
'''ue'''
 
 
'''Uguu!'''
 
'''uu'''
 
 
'''Viv-u!'''
 
'''ui'''
 
 
'''Salut'!'''
 
'''io'''
 
 
'''...e...'''
 
'''...y...'''
 
 
Mi pensas, ke ___.
 
'''pe'i''' ___
 
 
'''Preciz-parolante''', tio estas ne korekta.
 
'''sa'e''' ti na drani
 
 
Ha ha, estas malsagxa.
 
'''u'i''' bebna
 
 
Sxi <nowiki>[kion mi amas sed pri kio mi estas malfelicxa]</nowiki> venos'''?'''
 
ra '''iu.uinai''' ba klama '''pau'''
 
 
===== MISC. =====
'''tial''' estas kontenta
 
'''ki'u''' gleki
 
 
'''netial''' estas kontenta
 
'''ki'unai''' gleki
 
 
'''tamen''' estas kontenta
 
'''to'eki'unai''' gleki
 
 
Li '''ankoraux''' laboras cxe la vendejeto.
 
ra '''za'o''' gunka bu'u lo zarci
 
 
X traktas '''Y-n''' '''kiel''' '''Z-n'''.
 
X kurji '''Y''' '''pe''' '''tai Z'''
 
 
'''X''' traktas Y '''kiel''' '''Z'''.
 
'''X pe''' '''tai Z''' kurji Y
 
 
<nowiki>* * *</nowiki>
 
 
Mi iras gxin. Kien vi iras? - Domon.
 
mi klama ra .i do klama ma - lo zdani

Revision as of 12:55, 19 November 2013

LAST MODIFIED 2010.03.10
ORIGIN & HISTORY
Esperanto
Lojban
descended from Loglan
based on European Languages
based on predicate logic
published in 1887 CE
published in 1987 CE
designed by Lazar Ludwik Zamenhof
designed by Logical Language Group
baselined in 1997 CE
1st world congress in 1905 CE
PHONOLOGY & ORTHOGRAPHY
Esperanto
Lojban
a
a
e
e
i
i
o
o
u
u
y
j
( i- / -i )
ŭ
( u- / -u )
f | v
f | v
p | b
p | b
s | z
s | z
ŝ | ĵ
c | j
t | d
t | d
ĉ | ĝ
( tc | dj )
c |  
( ts | dz )
k | g
k | g
ĥ
x
h
''
m
m
l
l
r
r
n
n
Esperanto
Lojban
kt
kt
kk
kyk
kd
kyd
gt
gyt
gd
gd
dd
dyd
PARTS OF SPEECH

person-o

lo prenu


person-o-j

loi prenu


la person-o

le prenu


la person-o-j

lei prenu


la boneg-a person-o

le banli prenu


la person-o boneg-a

le prenu co banli


la boneg-a-j person-o-j

lei banli prenu


A estas person-o

A me lo prenu


A est-as person-a

A prenu


* * *


reciprok'

simxu


reciprok-e am-as

simxu prami


am-as reciprok-e

prami co simxu


la reciprok-a-j am-ant-o-j

lei ca simxu prami


am-ant-o

lo ca prami


am-ul-o

lo prami


am-o = am-ec-o

lo ka prami


* * *


Ekzempl-e, ... .

mu'a ...


Miaopini-e, ... .

pe'i ...


Vintr-e mult-a-n negx-o-n ni havas cxi tie.

sei dunra vi mi'a mutce snime


Kiel vi opinias pri gxin?

do jinvi ma ra


VOICE

sci'

djuno


A scias E-n

A djuno E


X sci-ig-as A-n al E

gau X A djuno E


* * *


rul'

gunro


est-i rul-it-a de X

gunro gau X


ruli E-n X

gunro gau X


rul-igx-i

gunro


TENSE & ASPECT

mangx'

citka


nun mangx-as

ca citka


nun est-as mangx-ant-a

ca ca'o citka


mangx-os

ba citka


post gxi mangx-os

ba ra ba citka


mangx-os post gxi

ba citka ba ra


mangx-os antaux gxi

ba citka pu ra


tuj mangx-os

ba zi citka


baldaux mangx-os

ba za citka


dum iom tempo mangx-os

ba ze'a citka


* * *


komencigx'

cfari


komencigx-is

pu cfari


jam komencigx-is

pu ba'o cfari


est-is jam komencigx-int-a

pu ba'o cfari


ek-komencigx-is

pu co'a cfari


* * *


am'

prami


est-is am-at-a

pu se prami


est-is am-it-a

pu pu se prami


est-is am-int-a

pu ba'o prami


est-as am-int-a

ca ba'o prami


* * *


post hodiaux

ba lo cabdei


en dimancxo

ca lo nondei


la ven-ont-a dimancxo

le ba nondei


vojagx-os

ba litru


post hodiaux en la ven-ont-a dimancxo vojagx-os

ba lo cabdei ca le ba nondei (ba) litru


NUMBERS

kvincent okdek tri

mu bi ci


tio est-as long-a sepdek kvin metr-o-j-n

ti mitre li zemu


tio pez-as sepmil kvincent sepdek kvin gram-o-j-n

ti bunda li zemuzemu


kvarcent plus kvindek unu egalas kvarcent kvindek unu

li vonono su'i mupa du li vomupa


* * *


unu-a

pa moi


kvin-a

mu moi


kvin-op-a

mu mei


kvin-e

mu mai


kvin-foj-e

mu roi


neniam (nul-foj-e)

no roi


kvar-on-o de X

fi'u vo X


cxiu-j X-j

ro X


tut-a X

piro X


du-on-o de X

pimu X


X estas du-on-e malplena

X pimu si'e kunti


Cxiu-j X-j prenas po du pomo-j-n.

ro X cpacu re plise


* * *


kiom

xo


kiom-obl-e?

xo roi


kiom da tio?

xo ti


iom-et-e

so'u


iom-eg-e

so'i


TIME & DATE

la ses-an de auxgusto mil nauxcent kvardek kvin

de'i li pasovomu pi'e bi pi'e xa


auxgusto

bi / lo bivmasti ( bi + masti )


je la oka horo kaj dekkvin minutoj matene

ti'u li bi pi'e pamu noi cerni


ABSTRACTION

far-ad-o de A far-i X-n

lo nu A gasnu X


ke A far-i X-n

lo nu A gasnu X


ke A far-i X-n antaux ol B far-i Y-n

lo nu A gasnu X pu lo nu B gasnu Y


A far-as X-n antaux ol B far-us/os Y-n

A ca gasnu X pu lo nu B (ba) gasnu Y


PREPOSITIONS / CONNECTIVES

de X

pe X


de X

to'o X


al X

fa'a X


per X

gau X


per X

ta'i X


dank’ al X

va'u X


proksime al X

vi X


rilate al X

ra'a X


kompare kun X

pa'a X


kontraste kun X

tepa'a X


kune kun X

jo'u X


esti je kvar jaroj pli agxa

zmadu fi vo nanca


gxojas je tio

gleki ti


ridas je tio

cmila ti


sendas tio-n al gxi

benji ti ra


al gxi sendas tio-n

fa'a ra benji ti


el sub la lito

to'o ni'a lo ckana


veturi ekster la urbon

selma'e ze'o lo tcadu


pli blanka ol negxo

blabi semau lo snime


malpli blanka ol negxo

blabi mau lo snime


plej blanka el ili

blabi verai lo snime


DERIVATION

turn' + flugil' + aviadil' = turnflugilaviadil' (helikopter')

carna + nalci + vinji = carna'ivinji


CONJUNCTIONS

Mi vidis kaj lin kaj lian amikon.

mi pu viska ra e lo ra pendo


Estis hele sed ne agrable.

pu solva'o jenai pluka


Estis ne hele sed agrable.

pu solva'o naje pluka


Estis nek hele nek agrable.

pu solva'o najenai pluka


cxu pro kaprico, cxu pro natura lingvo-evoluo

fau lo nu cunso jonai rarna ke bangu farvi


INTERJECTIONS

Adi-aux!

co'o


Ahem!

ju'i


Trafit-e!

u'a


Ahx!

ue


Uguu!

uu


Viv-u!

ui


Salut'!

io


...e...

...y...


Mi pensas, ke ___.

pe'i ___


Preciz-parolante, tio estas ne korekta.

sa'e ti na drani


Ha ha, estas malsagxa.

u'i bebna


Sxi [kion mi amas sed pri kio mi estas malfelicxa] venos?

ra iu.uinai ba klama pau


MISC.

tial estas kontenta

ki'u gleki


netial estas kontenta

ki'unai gleki


tamen estas kontenta

to'eki'unai gleki


Li ankoraux laboras cxe la vendejeto.

ra za'o gunka bu'u lo zarci


X traktas Y-n kiel Z-n.

X kurji Y pe tai Z


X traktas Y kiel Z.

X pe tai Z kurji Y


* * *


Mi iras gxin. Kien vi iras? - Domon.

mi klama ra .i do klama ma - lo zdani